หนองบัวโฮมสเตย์

1. บริบทหมู่บ้านหนองบัว ตำบลกระโพ อำเภอท่าตูม จังหวัดสุรินทร์

         1.1 บริบททางภูมิศาสตร์

         บ้านหนองบัว หมู่ที่ 14 ตำบลกระโพ อำเภอท่าตูม จังหวัดสุรินทร์มีเนื้อที่ทั้งหมดประมาณ 34 ตารางกิโลเมตร ประมาณ 19,375 ไร่โดยทั่วไปพื้นที่บ้านหนองบัว มีสภาพเป็นที่ราบลุ่มส่วนตามหมู่บ้านจะเป็นพื้นที่ลาดชัน เพราะอยู่ติดกับป่าดงภูดิน อยู่สูงจากระดับน้ำชี 5 เมตร ซึ่งบริเวณที่ราบลุ่มจะเป็นพื้นที่ในการเกษตรกรรม เช่น ปลูกข้าว สภาพดินเป็นดินเหนียวปนทราย เป็นดินเค็มบางส่วน ทำให้มีปัญหาในการเพาะปลูกข้าว สภาพอากาศมี 3 ฤดู ฤดูร้อนตั้งแต่ เดือนมีนาคม – เดือนมิถุนายนของทุกปี ฤดูฝนตั้งแต่ เดือนกรกฎาคม– ตุลาคมของทุกปี ฤดูหนาวตั้งแต่เดือนพฤศจิกายน – เดือนกุมภาพันธ์ของทุกปี สภาพอากาศเฉลี่ยทั้งปีค่อนข้างร้อน แห้งแร้งบ้านหนองบัวมีพื้นที่บางส่วนอยู่ในเขตป่าสงวนแห่งชาติ ซึ่งอยู่ห่างจากหมู่บ้าน 50 เมตรมีเนื้อที่ประมาณ 7,000 ไร่ มีป่าชุมชน 3,000 ไร่ แหล่งน้ำธรรมชาติ 3 แห่ง คือ

     หนองบัว          เนื้อที่ 24 ไร่ อยู่ห่างจากชุมชน 500 เมตร

         หนองอาโรน       เนื้อที่ 30 ไร่ อยู่หางจากชุมชน 2 กิโลเมตร

         หนองน้ำใส         เนื้อที่ 25 ไร่ อยู่ห่างจากชุน 2.5 กิโลเมตร

         ลำน้ำชี             ไหลผ่านระยะทาง 6 กิโลเมตร

         บ้านหนองบัว ตั้งอยู่ด้านทิศตะวันตกเฉียงเหนือของตำบลกระโพ ทิศตะวันตกของอำเภอท่าตูม

                   ทิศเหนือ จรดกับลำน้ำมูลและลำน้ำชี บ้านยางบ่อภิรมย์ ตำบลนาหนองไผ่ ตำบลชุมพลบุรีจังหวัดสุรินทร์  

                   ทิศใต้ จรดกับป่าดงภูดิน บ้านตระมูง หมู่ที่ 6 ตำบลกระโพ อำเภอท่าตูม จังหวัดสุรินทร์          

                   ทิศตะวันออก จรดกับบ้านตากลาง หมู่ที่ 13 ตำบลกระโพ อำเภอท่าตูม จังหวัดสุรินทร์

                   ทิศตะวันตก จรดกับบ้านตาทิตย์ หมู่ที่ 8 ตำบลกระโพ อำเภอท่าตูม จังหวัดสุรินทร์

         1.2  ประวัติหมู่บ้านหนองบัว

          บ้านหนองบัวหมู่ 14 ตำบลกระโพ อำเภอท่าตูม จังหวัดสุรินทร์ ก่อตั้งเมื่อปี พ.ศ. 2498 เป็นหมู่บ้านติดชายแดนระหว่าง 3 อำเภอ อยู่ห่างจากอำเภอท่าตูมประมาณ 35 กิโลเมตร เป็นชุมชนที่มีภาษาท้องถิ่นคือ ภาษากวย (ส่วย) ซึ่งอพยพแยกมาจากบ้านตากลาง หมู่ 9 และหมู่ 13 ตั้งแต่พุทธศักราช 2462 โดยมี นายโพ ศาลางาม ได้เป็นผู้ช่วยของหมู่บ้าน จนกระทั่งคณะกรรมการปกครองได้แต่งตั้งให้บ้านหนองบัว เป็นหมู่บ้าน หมู่ที่ 14 และมีผู้ใหญ่บ้าน

1) นายเทียม อินทร์สำราญ   ดำรงตำแหน่ง ปี พ.ศ. 2502 – 2516

2) นายวัฒนา ผายสุวรรณ    ดำรงตำแหน่ง ปี พ.ศ. 2516 – 2532

3) นายธวัชชัย ศาลางาม     ดำรงตำแหน่ง  ปี พ.ศ. 2533 – ปัจจุบัน

         บ้านหนองบัว มีการปกครองโดยระบอบประชาธิปไตย อันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุข ประชาชนทั้งหมดเชื้อชาติไทย สัญชาติไทย ราษฎรทั้งหมดนับถือศาสนาพุทธ ภาษาถิ่นคือภาษากวย (ส่วย) และภาษาราชการคือภาษาไทย จำนวนครัวเรือนในหมู่บ้านหนองบัวมี 139 ครัวเรือน ประชากรทั้งหมด 791 คน ผู้ชาย 392 ผู้หญิง 399 คน (ธวัชชัย ศาลางาม เอกสารสรุปผลงานดีเด่น 2556)

         1.3 วิสัยทัศน์หมู่บ้านหนองบัว

               ครอบครัวอบอุ่น ชุมชนเข้มแข็ง สิ่งแวดล้อมสวยงาม ดำเนินชีวิตตามหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง

         1.4 อัตลักษณ์หมู่บ้านหนองบัว

              หมู่บ้านต้นแบบ หมู่บ้านน่าอยู่น่ามอง

         1.5 คำขวัญหมู่บ้านหนองบัว

               บ้านหนองบัว รอบรั้วภูดิน ถิ่นกวยภาษาเกิด เชิดชูคุณธรรม 

              เลิศล้ำประเพณี ลำชีมูลแสนสวย ช่วยกันพัฒนา ห่างไกลยาเสพติด

         1.6 คณะกรรมการหมู่บ้านหนองบัว

              บ้านหนองบัวได้ดำเนินการพัฒนาหมู่บ้าน โดยอ้างอิงตามระเบียบกระทรวงมหาดไทยว่าด้วยหลักเกณฑ์การเป็นกรรมการหมู่บ้าน พ.ศ.2551 โดยมีการแต่งตั้งคณะกรรมการหมู่บ้านเพื่อการบริหารจัดการหมู่บ้าน ดังนี้

1)      นายธวัชชัย ศาลางาม          ตำแหน่ง ประธาน         (ผู้ใหญ่บ้าน)

2)      นายดี หอมหวน                ตำแหน่ง รองประธาน     (ผู้ช่วยผู้ใหญ่บ้าน)

3)      นางดวล ศาลางาม              ตำแหน่ง กรรมการ        (ผู้ช่วยผู้ใหญ่บ้าน)

4)      นายกัมพล น้อถนอม           ตำแหน่ง กรรมการ        (สมาชิก อบต.)

5)      นายสมพงษ์ อินทร์สำราญ     ตำแหน่ง กรรมการ        (ประธานกองทุนหมู่บ้าน)

คณะกรรมการหมู่บ้านผู้ทรงคุณวุฒิ ประกอบด้วย

1)      นายไพ ศาลางาม               ตำแหน่ง กรรมการ

2)      นายจันทา มาดี                 ตำแหน่ง กรรมการ

3)      นายดาว หอมหวน              ตำแหน่ง กรรมการ

4)      นายดอน ศาลางาม             ตำแหน่ง กรรมการ

5)      นางแต๋ว จันทะรัง               ตำแหน่งกรรมการ

6)      นายสายฟ้า ศาลางาม ตำแหน่ง กรรมการ

7) นายสุรเดช ศาลางาม         ตำแหน่ง เหรัญญิก

1.7 โครงสร้างด้านแผนพัฒนาหมู่บ้านหนองบัว

               ได้ดำเนินการจัดเก็บรวบรวมข้อมูลต่างๆ ของหมู่บ้าน เช่นจำนวนประชากร แหล่งน้ำ ถนนตลอดจนข้อมูล จปฐ. เพื่อเป็นข้อมูลในการจัดแผนพัฒนาหมู่บ้าน ประสานงานขอรับสนับสนุนงบประมาณ จากส่วนราชการอื่นๆ เช่น องค์การบริหารส่วนตำบลกระโพ องค์การบริหารส่วนจังหวัดสุรินทร์ ที่การปกครองอำเภอท่าตูม เป็นต้น อีกทั้งยังติดตามผลในการดำเนินงานตามแผน ว่าเป็นไปตามแนวทางที่วางไว้หรือไม่ หรือการขอรับสนับสนุนงบประมาณ มีผลประการใด เพื่อจะได้หาแนวทางในการแก้ไขปัญหา โดยมีตัวอย่างโครงการที่นำจากแผนชุมชนเสนอยังองค์การบริหารส่วนตำบลกระโพ และได้รับการจัดสรรงบประมาณ คือโครงการจัดถนนคอนกรีตภายในหมู่บ้าน

1.8 โครงสร้างด้านส่งเสริมเศรษฐกิจหมู่บ้านหนองบัว

               ธวัชชัย  ศาลางามกล่าวว่า ได้ส่งเสริมกิจกรรม เพื่อแก้ไขปัญหาความยากจนของราษฎรในหมู่บ้าน เพื่อให้เป็นหมู่บ้านชุมชนมีเศรษฐกิจพอเพียงโดยมีกิจกรรมต่างๆ มีการดำเนินงานดังนี้

1.8.1         กิจกรรมการออมวันละบาท

เป็นกิจกรรมการออมทรัพย์เพื่อเป็นการสร้างนิสัย ในการจับจ่ายในครอบครัวให้พอเพียงรู้จักประหยัด อดออม โดยกิจกรรมต่างๆได้จัดตั้งขึ้นมา เมื่อปี 2540 โดยการแนะนำของกรมพัฒนาชุมชน อำเภอท่าตูม โดยที่ตำบลให้ดำเนินการอย่างต่อเนื่อง จนถึงปัจจุบัน เป็นเวลา 19 ปี ผลการดำเนินการมีสมาชิก 105 คน โดยมีการถือหุ้น หุ้นละ 100 บาท มีเงินดำเนินการอยู่ 195,642 บาท

1.8.2         กิจกรรมปุ๋ยอัดเม็ด

กิจกรรมปุ๋ยอินทรีย์อัดเม็ด บ้านหนองบัวได้เริ่มก่อตั้งขึ้นตั้งแต่ปี พ.ศ. 2555 โดยได้รับงบประมาณจากกองทุนหมู่บ้าน เพื่อการผลิตปุ๋ยอินทรีย์ไว้ใช้ในหมู่บ้าน ลดต้นทุนการใช้จ่ายเงินในการซื้อปุ๋ยเคมีในการเกษตรซึ่งการผลิตปุ๋ยอินทรีย์อัดเม็ดนี้ ไม่ได้ผลิตขึ้นมาเพื่อการค้าแต่อย่างใด โดยใช้งบทั้งสิ้น 30,000 บาท ซึ่งได้ดำเนินการไปแล้วเป็นระยะเวลา 2 ปี มีสมาชิกทั้งหมด 30 ครัวเรือน

1.8.3         กิจกรรมปลูกหญ้าอาหารช้าง

บ้านหนองบัวได้ร่วมกับองค์การบริหารส่วนจังหวัดสุรินทร์ จัดโครงการนำช้างคืนถิ่น พัฒนาสุรินทร์บ้านเกิด เพื่อส่งเสริมให้ชาวช้างมีรายได้เพิ่มเติม ไม่ต้องนำช้างไปเร่ร่อน กระตุ้นเศรษฐกิจรายได้ในชุมชน ด้วยการส่งเสริมปลูกหญ้าบาน่า ซึ่งเป็นหญ้าที่ใช้เป็นอาหารช้าง และยังเป็นพืชทีปลูกง่าย ไม่ต้องดูแลมาก มีสมาชิกที่ปลูกหญ้าบาน่าทั้งสิ้น 33 ครัวเรือน ซึ่งรวมรายรับในปี 2555 – 2556ทั้งหมดโดยประมาณ 232,800 บาท

1.8.4         กิจกรรมกลุ่มโฮมสเตย์

กิจกรรมกลุ่มโฮมสเตย์บ้านหนองบัว หมู่ที่ 14 จัดตั้งขึ้น เนื่องจากการเปิดโครงการนำช้างคืนถิ่น พัฒนาสุรินทร์บ้านเกิด เพื่อรองรับนักท่องเที่ยวที่มาเที่ยวหมู่บ้านช้าง ที่สนใจศึกษาวิถีชีวิตของคนกับช้าง การดำเนินชีวิตของชาวกวย จึงเป็นเหตุผลให้ทางองค์การบริหารส่วนตำบลกระโพ ได้เล็งเห็นความสำคัญของการท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์ จึงจัดตั้งกลุ่มโฮมสเตย์ขึ้นมา คือหนองบัวโฮมสเตย์ หมู่ 14 เพื่อรองรับนักท่องเที่ยว ทั้งชาวไทยและชาวต่างชาติ พร้อมด้วยกิจกรรมการแสดงของชุมชน ให้เกิดรายได้ต่อชุมชนตลอดมาซึ่งมีสมาชิกที่ร่วมเข้าโครงการทั้งหมด 11 ครัวเรือน โดยค่าที่พักนั้น คิดเป็น 100 บาท /1 คน / 1 คืน ค่าอาหารมื้อเช้า 80 บาท มื้อเที่ยงและมื้อเย็นมื้อละ 100 บาท คิดเป็นเงิน 380 บาท

1.8.5         กิจกรรมการแกะสลักงาช้าง

ชุมชนบ้านหนองบัวหมู่ 14 มีกลุ่มแกะสลักงาช้าง เพื่อเป็นของที่ระลึก ในการมาท่องเที่ยวหมู่บ้านช้าง และยังเป็นของฝากจากสุรินทร์ ซึ่งเป็นงานแกะสลักที่สวยงาม มีเอกลักษณ์และยังสามารถสร้างรายได้ให้แก่กลุ่มแกะสลักอย่างมาก สมาชิกแกะสลักงาช้างมีทั้งหมด 14 ครัวเรือน มีประธานกลุ่มแกะสลักงาช้างคือ นายดาว หอมหวน และรองประธานคือนายประสิทธ์ อินทร์ทอง

1.8.6         กิจกรรมกลุ่มผู้ปลูกพริกและเลี้ยงกบ

มีการสนับสนุนและส่งเสริมการดำเนินชีวิต ตามโครงการชุมชนพอเพียงอย่างต่อเนื่อง ตามแนวปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง ส่งเสริมการลดรายจ่าย เพิ่มรายได้ ลดต้นทุนการผลิต และการเพิ่มกำไร โดยการปลูกผักสวนครัว รั้วกินได้ เลี้ยงสัตว์เพื่อเป็นอาหาร เช่น ไก่ เป็ด ปลา กบ เป็นต้น ได้เริ่มดำเนินการตั้งแต่ปี 2550 – 2556 กลุ่มดังกล่าวมีสมาชิกทั้งหมด 19 ครัวเรือน ซึ่งผู้เข้าร่วมกิจกรรมได้ดำเนินการปลูกเพื่อการบริโภค ในส่วนที่เหลือจากการบริโภคนั้น ก็นำไปจำหน่าย ให้เกิดรายได้เพิ่มขึ้นมาในครัวเรือน

1.8.7         กิจกรรมการเลี้ยงหมูหลุม

มีการส่งเสริมให้ราษฎรเลี้ยงหมูหลุม เพราะเป็นการเลี้ยงที่ไม่ส่งผลกระทบต่อชุมชน และเป็นกิจกรรมที่ส่งเสริมเศรษฐกิจชุมชน ตามแนวปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง (ธวัชชัย ศาลางาม เอกสารสรุปผลงานดีเด่น 2556)

1.9 ประวัติหนองบัวโฮมสเตย์

              หนองบัวโฮมสเตย์ จัดตั้งเมื่อปี พ.ศ. 2549 อยู่ห่างจากหมู่บ้านช้างบ้านตากลาง ประมาณ 1 กิโลเมตร ซึ่งบ้านตากลางมีชื่อเสียงในการที่เป็นหมู่บ้านช้างเลี้ยงที่ใหญ่ที่สุดในโลก มีศูนย์คชศึกษา เป็นสถานที่แสดงของช้าง  พิพิธภัณฑ์ช้าง  เป็นสถานที่จำหน่ายสินค้าที่ละลึก และเป็นที่พักอาศัยของควาญช้างและช้างในโครงการนำช้างคืนถิ่น ซึ่งมีนักท่องเที่ยวเข้ามาเที่ยวชมมากมาย มีทั้งชาวไทยและชาวต่างประเทศเดินทางเข้ามาเที่ยวชม ซึ่งมีทั้งเดินทางมาท่องเที่ยวแบบมาเช้าเย็นกลับ และก็มีนักท่องเที่ยวที่อยากมาพักค้างแรมสัมผัสบรรยากาศในหมู่บ้าน และบ้านหนองบัว ซึ่งเป็นหมู่บ้านที่อยู่ใกล้กับบ้านตากลาง ปัจจุบัน (ปี 2558) มีจำนวนครัวเรือน 160 ครัวเรือน มีบรรยากาศที่เหมาะสมในการพัฒนาเป็นแหล่งท่องเที่ยวและเป็นที่พักค้างแรม แบบสัมผัสกับวิถีชีวิตของชนบทอย่างแท้จริง ประชาชนส่วนใหญ่เป็นชุมชนชาวกวย มีการเลี้ยงช้าง มีความผูกพันกับช้างเปรียบเสมียนว่าช้างเป็นสมาชิกส่วนหนึ่งในครอบครัว มีวัฒนธรรมการเลี้ยงช้างที่น่าสนใจ มีวิถีชีวิต วัฒนธรรม ประเพณีที่เป็นเอกลักษณ์ของตนเอง ส่วนใหญ่ประกอบอาชีพทำนา มีสภาพแวดล้อมและธรรมชาติที่สวยงาม เหมาะในการเป็นแหล่งท่องเที่ยว โดยท่านนายก องค์การบริหารส่วนตำบลกระโพ นายปรีชา ร่วมพัฒนาและ

นายดิศพงษ์ นับวันดี ปลัดองค์การบริหารส่วนตำบลกระโพ (องค์การบริส่วนตำบลกระโพ อำเภอท่าตูม จังหวัดสุรินทร์) ทั้งนี้มีบ้านที่เข้าร่วมโครงการหนองบัวโฮมสเตย์ดังนี้

                   1. นางหมอน       น้อยถนอมบ้านเลขที่ 28

                   2. นางเคน          สุขจิตร                  บ้านเลขที่ 110

                   3. นางจันทร์        ศาลางาม               บ้านเลขที่ 59

                   4. นางปอ           ศาลางาม               บ้านเลขที่ 21

                   5. นายดาว          หอมหวล               บ้านเลขที่ 127

                   6. นางศรีประจันทร์ แสนดี                  บ้านเลขที่ 123

                   7. นางเหลือง        ศาลางาม               บ้านเลขที่ 3

                   8. นางสกุลทิพย์     จงใจงาม                บ้านเลขที่ 88

                   9. นางสาวสนอง     อินทร์สำราญ          บ้านเลขที่ 37

                   10. นางคำ           ศาลางาม                บ้านเลขที่ 74

                   11. นางรุ่งเรือง      ศาลางาม               บ้านเลขที่ 2

                   12. นายสมพงษ์     อินทร์สำราญ           บ้านเลขที่ 150    

โปรแกรมการท่องเที่ยว 2 วัน 1 คืน

12 กันยายน 2561
ว.ด.ป	กิจกรรม
18.00 น.	กรรมการเดินทางถึงบริเวณพระครูปะกำ คชอาณาจักรสุรินทร์ ไหว้พระครูปะกำ เลี้ยงอาหารช้างหน้าศาลปะกำ เดินทางเยี่ยมชมบรรยากาศวิถีคนกับช้าง
18.15น.	น. เดินทางถึงบ้านหนองบัว จุดต้อนรับบริเวณบ้านพักโฮมสเตย์บุญเหลือ คณะกรรมการเข้าพักบ้านพักโฮมสเตย์และพักผ่อนอิริยาบทตามอัธยาศัย
19.00น.	นัดหมายรับประทานอาหารเย็น ณ ศาลาประชาคมหมู่บ้านหนองบัว ชมการแสดงศิลปวัฒนธรรมและกิจกรรมสันทนาการจนถึงเวลาประมาณ20.00น.
20.00น.	พักผ่อนบ้านพักโฮมสเตย์
13 กันยายน 2561
06.00-06.30	คณะกรรมการตักบาตรกับช้าง 2จุด คือจุดบ้านพักโฮมสเตย์บุญเหลือและบ้านพักโฮมสเตย์ปานขวัญ
07.00-08.00น.	รับประทานอาหารร่วมกัน ณ บ้านพักโฮมเตย์บุญเหลือ
08.00น.	นัดหมายรวม ณ ศาลาประชาคมหมู่บ้านหนองบัว เยี่ยมชมตลาดนัดชุมชน การแสดงและสาธิตผลิตภัณฑ์OTOP
09.00	คณะกรรมการนั่งช้างจากศาลาประชาคม ชมวิถีชุมชนและเดินทางไปวัดป่าอาเจียง ลงช้างที่วัดป่าอาเจียง -ไหว้พระครูปะกำที่วัดป่าอาเจียง -เยี่ยมชมสุสานช้าง -เยี่ยมชมการทำกระดาษจากมูลช้าง -เยี่ยมชมการย้อมผ้าไหมจากมูลช้างและการทอผ้าไหม -เยี่ยมชมศาลาเอราวัณ ไหว้พระพุทธรูปงาช้าง สักการะพระครูสมุห์หาญ
10.00น.	คณะกรรมการขึ้นรถนำเที่ยวชุมชน(รถอีแต็ก)เดินทางไปยังศูนย์คชศึกษา เยี่ยมชมพิพิธภัณฑ์ช้าง
11.00น.	คณะกรรมการเดินทางออกจากหมู่บ้านตามอัธยาศัย

   

โปรแกรมท่องเที่ยว 3 วัน 2 คืน

วันที่หนึ่ง

17.00-18.00          ลงทะเบียนเข้าที่พัก

18.00-21.00          รับประทานอาหารมื้อเย็น บ่ายศรีสู่ขวัญ และ ชมการแสดงศิลปวัฒนธรรม                                     พื้นบ้าน ของชุมชน

21.00                    พักผ่อนตามอัธยาสัย

วันที่สอง           

06.00-07.00          นักท่องเที่ยวตักบาตรร่วมกับช้างแสนรู้

07.00-08.00          รับประทานอาหารเช้า

08.00-09.00          กล่าวบรรยายบริบทหมู่บ้านช้าง บ้านหนองบัว

09.00-09.30          คณะทัวร์ร่วมเซ่นไหว้พระครูปะกำ เพื่อเป็นศิริมงคลแก่ตัวเองและครอบครัว

09.30-12.00          ชมสุสานช้างแห่งเดียวในโลก จะมีนักเล่าเรื่องบรรยายให้ฟังเรื่องประวัติความเป็นมา                               ชมศาลาเอราวัณ ที่สวยงาม ความเป็นมาของสุสานช้าง 

                             เรียนรู้การทำกระดาษสาจากมูลช้าง

                             เรียนรู้ผลิตและการทอผ้าไหมแบบดั้งเดิม โดย ชมรมผู้สูงอายุ

12.00-13.00          รับประทานอาหารมื้อเที่ยง

13.00-15.00          เรียนรู้เรื่องการผลิตสินค้าOTOP ของชุมชน เช่น การทำตะขอช้าง 

                              ทำแหวนหางช้าง เป็นต้น

15.00-17.00          สัมผัสกับช้าง โดย การอาบน้ำเล่นน้ำกับช้างอย่างใกล้ชิด

17.00-21.00          ร่วมทำอาหารมื้อเย็นแล้วร่วมรับประทานอาหารกับเจ้าของบ้านพร้อมแรกเปลี่ยน                                    เรียนรู้กับเจ้าของบ้าน แล้วก็พักผ่อนตามอัธยาศัย

วันที่สาม                   

07.00-08.00          รับประทานอาหารเช้า

08.00-10.00          สรุปงาน และ ช๊อปปิ้งผลิตภัณฑ์สินค้าOTOPของชุมชน

10.00-11.00          ชมการแสดงของช้างแสนรู้

11.00-12.00          ชมพิพิธพันธ์ช้าง

12.00-13.00          รับประทานอาหารมื้อเที่ยง เสร็จแล้ว ส่งคณะทัวร์เดินทางกลับโดยสวัสดิภาพ